De term Griekse muziek omvat een verscheidenheid aan stijlen waarvan de geschiedenis en de invloeden variëren van regio tot regio, evenals muziekgenres die hun oorsprong vinden in Griekenland. Zij is gebaseerd op zowel inheemse elementen als op een gedeelde geschiedenis met verschillende bezetters (Italianen, Perzen, contacten met de volkeren van Byzantium en het Ottomaanse Rijk).
"Griekse muziek is de stem van het hart, de ziel van de natie en het ritme van haar geschiedenis."
onbekende auteur
Er bestond een speciale geleerdenmuziek, de hofmuziek van het Byzantijnse Rijk. Zij wordt porfyrogenetisch beschreven in de werken van keizer en geleerde Constantijn VII. Na de verovering van Constantinopel (1453) werden enkele manuscripten gevonden, maar we weten dat de instrumenten en de wortels van deze muziek deels afkomstig waren uit de muziektheorie van de oudheid, waarmee ook de geleerde oosterse muziek, met name Al-Faraba, werd geïnspireerd.
Griekse musici, erfgenamen van deze traditie, vinden we terug in de geleerde oosterse muziek die in de volgende eeuwen in Constantinopel werd gespeeld. Deze traditie is weinig bekend omdat zij tegelijkertijd werd overschaduwd door Byzantijnse vocale muziek en Oosterse geleerde muziek (geleerde muziek die "Ottomaans" wordt genoemd, waarin Byzantijnse, Arabische en Perzische invloeden samenkomen en die de Turkse nationalistische schrijvers (Ottomanen) van de jaren dertig zelfs wilden verbieden als niet-Turks). Meer recentelijk heeft het Byzantijns Orkest van Athene getracht de Byzantijnse wereldlijke muziek, die modaal en monodisch blijft, opnieuw in te voeren, onbewust van de evolutie van de westerse muziek. De Byzantijnse wetenschappelijke wereldlijke muziek gebruikt dezelfde acht modi als de kerkmuziek.
Oorsprong van de Griekse muziek
De Griekse muziek is niet in Griekenland zelf ontstaan, maar in verschillende Oosterse landen, en de Grieken zelf hebben muziek en muzikale opvattingen ingebed in een nauwkeurig theoretisch systeem. Mogelijk vindt de Griekse muziek haar oorsprong in het oude China en Egypte, waar het begrip ethos even belangrijk was. Een vergelijkbaar toonsysteem was ook bekend in China en Egypte, in Babylonië en bij de Hebreeën met toonladders (Dorisch, Frygisch). Instrumenten als de lier en de aulos waren al bekend in de Egyptische en Hettitische culturen.
De oude Griekse muziek is nauw verbonden met de geschiedenis van de literatuur. Zij kan worden onderverdeeld in verschillende perioden:
- Kretenzische periode - het belangrijkste culturele centrum is Kreta. In die tijd ontstonden liederen, zogenaamde paeans. In deze periode ontwikkelt de muziek zich voor het Apollo festival, het oogstfeest en de begrafenisplechtigheden. De instrumenten uit deze periode zijn: 7-snarige harpen, trommels en het Egyptische sistrum.
- Homerische periode - Twee werken van Homerus stammen uit deze periode: de Ilias en de Odyssee. Dit zijn epische gedichten die werden uitgevoerd door professionele zangers, aojdas genaamd, begeleid door gitaren.
- Overgangsperiode - Athene wordt het centrum. Dramatische vormen ontstaan en bloeien: tragedie, komedie en satirisch drama. In 472 wordt het eerste amfitheater gebouwd met 20.000 zitplaatsen.
- Hellenistische periode - neemt de belangstelling voor tragedie af. In de muziektheorie is er vooruitgang in akoestiek en esthetiek.
Kenmerken van de Griekse muziek
Het was een syncretische kunst, onlosmakelijk verbonden met poëzie en dans (vooral in de oudste tijden was er geen scheiding). Men spreekt van de zogenaamde drievoudige chorea: dans, woord, muziek, die onderling verbonden zijn. Elk beïnvloedt elk, afzonderlijk bestaan ze niet. Er bestond geen zuivere instrumentale muziek als aparte categorie, hoewel er in Griekenland scholen waren van kitars (gitaren) en aleuts (aulos). Het verscheen alleen in de marge van de muziekcultuur als solospel. Griekse muziek werd heterofoon uitgevoerd. Begrippen als catharsis, mimesis en ethos zijn onlosmakelijk verbonden met de Griekse muziek.
Griekse muziek: volksmuziek
De Grieken ontwikkelden vooral volksmuziek en namen meer recentelijk westerse, klassieke of hedendaagse muziek over.
De volks- en plattelandsmuziek genaamd dhimotiko traghoudhi kan in twee categorieën worden verdeeld:
- acritische liederen uit de ix -g tot x 20e eeuw, die verwijzen naar het gebaar van acrieten,
- klephtiques liederen , van de xv TH tot de xix e eeuw , lange wandelingen versierd gespeeld in rubato chronologisch het dagelijks leven van de Grieken heldhaftige: Oogst, huwelijk
We leggen ook accenten in de buurt met Balkan- en kerkmuziek. De klarinet vervangt soms een stem.
Griekse muziek: de populaire muziek
Populaire muziek , laiko traghoudhi , verwijst naar alle stedelijke creaties na de Onafhankelijkheidsoorlog in 1821. In engere zin kan de term ook verwijzen naar de vorm van rebetiko die in de jaren 1950 populair werd of naar alle moderne Griekse muziek " pop " (een term die vooral door platenzaken en de muziekindustrie wordt gebruikt).
Nissiotika is beïnvloed door liederen van de Egeïsche eilanden (Cycladen, Sporaden, Dodekanesos, Golf van Mexico). Westerse ritmes spelen een belangrijke rol [ref noodzakelijk], evenals viool en laouto.
Op de Ionische eilanden ontwikkelden ze hun eigen stijl onder invloed van het meer uitgesproken Italiaans.
De muziek is diatonisch of chromatisch, monofoon en modaal, en wordt gespeeld op een natuurlijke en niet op een gematigde toonladder, behalve in Epirus en Carpathos. Dromoi , bijvoorbeeld gebruikt in Rebetiko en enkele afgeleiden daarvan, zijn in het Turks ontworpen modi, zoals Hijazu, Hijazkiar, Houseini, Huzam, Kartzigar, Kurdî, Neveseri, Nihavent, Aten, Rast, Sabah Segah, Susinak, Tabahaniotikos, Tsiganikos, Usak, enz.
Griekse muziek is bijna onlosmakelijk verbonden met vele dansstijlen: sirtaki , kalamatianos , pentozali , tsamikos , zeimbekiko , daczy , soustas ... Andere instrumentale stijlen zijn: pidichtá kastriná , taximia , kathistiká .
Veel musici zijn autodidact en luitspeler. Zij spelen vaak in complementaire paren (ziyia), afhankelijk van het instrument: lier en dacares, violi en laouto, zourna en daouli.
